జనరల్ సైన్స్ స్టడీ మెటీరియల్ - 6వ తరగతి - 07. పదార్థాలను వేరుచేయడం
6వ తరగతి
జనరల్ సైన్స్ – 08. దారాల నుంచి దుస్తులదాకా
---
+ వివిధ వాతావరణ
పరిస్థితులనుంచి రక్షించుకోవడానికి దుస్తులను మనం రక్షణ కవచంగా ఉపయోగించుకుంటాము.
+ దుస్తులను మనం అందంతో
పాటు మన హోదాకు సంకేతంగా కూడా భావిస్తుంటాము.
+ దుస్తులను ఎంపిక
చేసుకోవడంలో వ్యక్తిగత అభిప్రాయానికే విలువ ఎక్కువగా ఉంటుంది.
+ బట్టల కొనుగోలులో మన
రంగు, రూపంతో పాటు ఆర్ధిక పరిస్థితి కూడా కారణంగా ఉంటుంది.
+ మందంగా, ముతకగా ఉండే
గుడ్డను సరుకులు తెచ్చుకోవడానికి ఉపయోగించే సంచులు, బస్తాలు కుట్టడానికి
ఉపయోగిస్తారు.
+ పుస్తకాల సంచిని
తయారుచేయడానికి ఉపయోగించే గుడ్డ మందంగా, గట్టిగా ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది.
+ దుస్తుల తయారీకే
కాకుండా జెండాలు, బ్యానర్లు, కిటికీ తెరలు, పుస్తకాల బైండింగ్ లలో కూడా రకరకాల
గుడ్డలను ఉపయోగిస్తారు.
+ బైండింగ్ లో ఉపయోగించే
గుడ్డను కాలికో అంటారు.
+ పాలిస్టర్ గుడ్డకన్నా
నూలుగుడ్డ మందంగా ఉంటుంది.
+ నూలు గుడ్డలు ముతకగా,
బరువుగా ఉంటాయి.
+ ఉతికిన తరువాత నూలు
బట్టలు ముడతలు పడతాయి, కుచించుకుపోతాయి.
+ పట్టుబట్టలను తాకితే
నున్నగానూ, ఉన్నిబట్టలను తాకితే గరుకుగానూ ఉంటాయి.
+ ఉన్ని బట్టలు బరువుగా
కూడా ఉంటాయి.
+ సాధారణంగా సూది
కన్నంలోకి దారాన్ని దూర్చే ప్రయత్నంలో దారాని సన్నగా మారేలా నలపడం, నోటిలో
ఉంచుకుని తడిచేయడం వంటివి చేస్తుంటాము.
+ బట్టల నేతలో ఉపయోగించే
దారాలు రెండు వరుసలలో ఉంటాయి.
+ నిలువు వరుసను పడుగు
అని పిలుస్తారు. అడ్డు వరుసను పేక అని పిలుస్తారు.
+ సాధారణంగా మనం
ఉపయోగించే దారాన్ని పరిశీలించినపుడు సన్నని పీచులు కనిపిస్తాయి.
+ దారంలో కనిపించే ఈ
పీచులను పీచు దారాలు లేదా దారపు పోగులు అంటారు.
+ ప్రతి గుడ్డ దారంతోనే
తయారవుతుంది.
+ నూలు గుడ్డలు నూలు
దారాలతో తయారవుతాయి. నూలు దారాలు పత్తి పీచు దారాలతో తయారవుతాయి.
+ అంటే పత్తి పీచు
దారాలతో పడుగు, పేక దారాలుగా నేస్తే నూలు వస్త్రం తయారవుతుంది.
+ కొన్ని దారాలు పత్రి,
జనుము మొదలైన మొక్కలనుండి తయారవుతాయి.
+ పట్టు ఉన్నిలాంటి
వస్త్రాలను తయారుచేయడానికి ఉపయోగించే దారాలు జంతువుల నుంచి తయారవుతాయి.
+ మొక్కలు, జంతువుల
నుంచి తయారయ్యే దారాలను సహజమైన దారాలు అంటారు.
+ రసాయన పదార్ధాలతో
చేసిన దారాలలో పాలిస్టర్, టెర్లిన్, నైలాన్, అక్రలిక్ ముఖ్యమైనవి. వీటిని కృత్రిమ
దారాలు అంటారు.
+ రసాయన పదార్థాలను
ఉపయోగించి తయారుచేసిన వాటిని కృత్రిమ లేదా సింథటిక్ దారాలు అంటారు.
+ ఆదిమానవులు చెట్ల
ఆకులు, బెరళ్లు, జంతువుల చర్మాలను దుస్తులుగా ధరించేవారు.
+ పూర్వపు కాలంలో
లోహాలతో కూడా దుస్తులను తయారుచేసేవారు.
+ యుద్ధంలో పాల్గొనే
సైనికులు ఇనుమువంటి లోహాలతో తయారైన తొడుగులను ధరించేవారు.
+ లోహపు దుస్తులను
చారిత్రక వస్తు ప్రదర్శనశాలల్లో, టెలివిజన్ కార్యక్రమాలలో చూడవచ్చు.
+ పట్టువస్త్రాలు
నునుపుగా, జారే స్వభావం కలిగియుంటాయి.
+ నూలువస్త్రాలు
నునుపుగా ఉన్నప్పటికీ ముతకగా మందంగా ఉంటాయి.
+ కృత్రిమ వస్త్రాలను
కాల్చితే ఘాటైన వాసన వస్తుంది
+ పత్తి, జనుము, ఉన్ని,
పట్టులను సహజమైన దారాలుగా పేర్కొంటారు.
+ పత్తి మనకు ప్రత్తి
కాయలనుంచి లభిస్తుంది.
+ సాధారణంగా ప్రత్తి
నల్లరేగడి నేలలో పండుతుంది.
+ ఆదిలాబాద్, నల్లగొండ,
ప్రకాశం జిల్లాలో ప్రత్తి విస్తారంగా పండుతుంది.
+ పత్తి కాయలలో గల
సన్నని వెంట్రుకల వంటి వాటిని పత్తి పీచుదారాలు అంటారు.
+ పత్తికాయలు బాగా పండిన
తరువాత పగిలిపోయి విచ్చుకుని, తెల్లగా ఉండే ప్రత్తి బయటకు కనిపిస్తుంది.
+ కాయల నుంచి పత్తిని
సేకరిస్తారు.
+ ఇలా కాయలనుంచి
సేకరించిన పత్తి నుంచి దూదిని, గింజలను వేరుచేస్తారు.
+ దూది నుంచి గింజలను
వేరుచేసే ప్రక్రియను జిన్నింగ్ అంటారు.
+ పత్తి కాయల నుంచి
పత్తిని తీసి గింజలను వేరుచేసిన తరువాత సాధారణంగా దానిని దూది అని పిలుస్తారు.
+ దూది పీచులను
దువ్వెనలతో దువ్వి, కడిగి శుభ్రం చేస్తారు.
+ ఇలా శుభ్రం చేసిన
దూదిని దారాలుగా వడకడానికి ఉపయోగిస్తారు.
+ అయితే ఈ దారాలు
వస్త్రాలు నేయడానికి సరిపడినంత గట్టిగా ఉండవు.
+ దారాన్ని బాగా
పురిపెట్టడం ద్వారా, రసాయనాలను పూయడం ద్వారా గట్టిగా తయారు చేస్తారు.
+ ఈ దారాలకు రంగులను
అద్ది వస్త్రాలను తయారుచేస్తారు.
+ ఇలా తయారుచేసిన దారం,
వస్త్రాలను నేయడానికి తగినంత గట్టిగా ఉండవు.
+ చేతితో వడికిన దారం
గట్టిగా ఉండదు కాబట్టి తకిలి వంటి పరికరాలను ఉపయోగిస్తారు.
+ మనదేశానికి
స్వాతంత్ర్యం రాకముందు కాలంలో దారాన్ని వడికేవారు. దీనికి చరఖా లేదా రాట్నమును
ఉపయోగించేవారు.
+ దూది పీచును ఉపయోగించి
నూలుదారాలు తయారుచేయడాన్ని వడకడం (స్పిన్నింగ్) అంటారు.
+ స్వాతంత్ర్యోద్యమ
కాలంలో జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ స్వయంగా ఇళ్లలో నేత మగ్గాలతో నేసిన బట్టలే ధరించాలని
పిలుపునిచ్చారు.
+ దీనితో ప్రజలంతా
నూలుబట్టలు ధరించడం ప్రారంభించారు.
+ స్వదేశీ ఉద్యమంలో
భాగంగా విదేశీ వస్తువులను, దుస్తులను తగలబెట్టి దేశభక్తిని చాటుకున్నారు.
+ గోనెసంచులను మందంగా
ఉండే జనపనారతో తయారుచేస్తారు.
+ గోనెసంచులు బరువైన
వస్తువులను మోయడానికి అనువుగా ఉంటాయి.
+ పత్తిలాగానే జనపనార
కూడా నేయడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
+ జనపనారను బంగారు దారం
అంటారు.
+ జనపనార దారాలు
పత్తిదారాలవలె ఉండక, గట్టిగా, గురుకుగా ఉంటాయి కనుకనే ఇవి బట్టలు నేయడానికి
పనికిరావు.
+ పాలిథీన్ సంచులకు
బదులుగా గుడ్డ సంచులను వాడటం ద్వారా పర్యావరణానికి మేలు చేయవచ్చు.
+ జనుము దారాలను
జనపమొక్కల కాండం నుంచి తయారుచేస్తారు.
+ పూతకు వచ్చిన జనుము
మొక్కలను కోసి నీటిలో కొన్ని రోజులపాటు నానబెడతారు.
+ ఇలా నానడం వల్ల కాండం
మీద ఉండే బెరడు చీకిపోతుంది. దీనిని వేరుచేస్తారు. దీనినే జనపనార అంటారు.
+ దీనిని యంత్రాలతో
దువ్వి, కడిగి శుభ్రం చేస్తారు. ఇలా తయారైన జనపనారతో గోనెసంచులను తయారుచేస్తారు.
+ పత్తి, జనుముతో
బాటు గోంగూర, వెదురు మొక్కల నుంచి కూడా దారాలు తయారుచేస్తారు.
+ గోగునారతో, చాగమట్టి
(కిత్తనార) నారతో తాళ్లు కూడా పేనుతుంటారు.
+ జనుము, కొర్రలు మొదలైన
మొక్కలనుంచి తీసిన దారాలతో కూడా బట్టలను నేస్తారు.
+ ప్రత్తితో పోల్చినపుడు
జనుము, కొర్ర నారలతో చేసిన దుస్తుల తయారీ చాలా తక్కువగా ఉంటుంది.
+ దూది నుండి వడికిన
దారాలను వస్త్రాలు నేయడానికి ఉపయోగిస్తారు.
+ తకిలీలు, రాట్నాలతో
వడికిన దారాన్ని నిలువు (పడుగు), అడ్డు (పేక) వరుసలతో అమర్చి మగ్గాలతో వస్త్రాలు
నేస్తారు.
+ ఇలా పడుగు, పేకలతో
కలిపి వస్త్రాలను నేయడాన్ని నేత నేయడం అంటారు.
+ ప్రస్తుతం యంత్రాలను
ఉపయోగించి నేత నేయడం ద్వారా వస్త్రాలను పెద్దఎత్తున తయారుచేస్తున్నారు.
+ విద్యుత్ సహాయంతో
నడిచే నేత యంత్రాలను ‘మరమగ్గాలు’ అంటారు.
+ ఇళ్లలో
ఏర్పాటుచేసుకుని చేతితో నేత నేయడానికి వీలుగా ఉపయోగించేవాటిని ‘చేనేత మగ్గాలు’
అంటారు.
+ తాటాకు, ఈతాకులతో
చాపలను అల్లుతారు.
+ మన రాష్ట్రంలో చేనేత
పరిశ్రమ గద్వాల్, సిరిసిల్ల, నారాయణపేట, వెంకటగిరి, ధర్మవరం, పోచంపల్లి, మంగళగిరి,
కొత్తకోటలలో చేనేత పరిశ్రమలున్నాయి.
+ విశాఖపట్నం,
శ్రీకాకుళం జిల్లాలలో జనపనార పరిశ్రమలు ఉన్నాయి.
+ వరంగల్ తివాచీలు
నాణ్యతకు మన్నికకు ప్రఖ్యాతిగాంచినవి.
ఇంకా కొన్ని . . .
+ వస్త్ర
పరిశ్రమలో ‘కర్బన దారాలు’ సరికొత్త ఆవిష్కరణ
+
పట్టుపురుగుల నుంచి పట్టు తీసినట్లుగానే సాలెపురుగునుంచి కూడా పట్టును తీయడానికి
శాస్త్రవేత్తలు కృషి చేస్తున్నారు.
+ ప్రపంచంలో
ఎక్కువ వినియోగించే ఉన్ని వస్త్రాన్ని తయారీకి గొర్రెల ఉన్నిని ఉపయోగిస్తారు.
+ 1823 లో
చార్లెష్ మెకింతోష్ అనే స్కాటిష్ శాస్త్రవేత్త వర్షానికి తడవని బట్టలను
తయారుచేశాడు.
+ వాల్డో
యల్ సీమన్ అనే శాస్త్రవేత్త ఫ్లెక్సీల తయారీలో ఉపయోగించే పాలి వినైల్ క్లోరైడ్ ను
కనుగొన్నాడు
+ డా. మియోషి వోకమోటో అను శాస్త్రవేత్త 1970 లో మొట్టమొదటి సూక్షదారం
(మైక్రోఫైబర్) ను తయారు చేశాడు.